L08: Warszawski sport – drużyny i związki sportowe przedwojennej Warszawy

Tytuł:

Cele lekcji

  • Uczniowie potrafią wymienić najstarsze kluby i towarzystwa sportowe w Warszawie. Rozumieją rolę i znaczenie klubów sportowych Warszawy.
  • Uczniowie potrafią wskazać lokalizację najważniejszych obiektów sportowych Warszawy (nieistniejących i istniejących).
  • Uczniowie znają historię rozwoju warszawskiego sportu, pozasportową rolę stołecznych klubów oraz rozumieją potrzebę współczesnej ochrony historycznej sportowej infrastruktury Warszawy.

Przebieg zajęć

1. WPROWADZENIE PRZEZ NAUCZYCIELA W TEMAT ZAJĘĆ (10 minut)

lekcji w plenerze można poinformować uczniów np. tydzień wcześniej. Wtedy też nauczyciel wybiera sam lub razem z nimi obiekty bądź kluby sportowe, o których będą mówić na kolejnej lekcji. Wprowadzenie również może się odbyć na lekcji poprzedzającej, aby lekcja z niniejszego scenariusza rozpoczęła się od wycieczki.

 

Nauczyciel wyjaśnia historię rozwoju sportu warszawskiego. Wskazuje problemy, z którymi mierzyli się mieszkańcy Warszawy (brak infrastruktury, brak funduszy, problemy, jakie stwarzał zaborca). Opowiada o problemach dzieci i młodzieży, braku możliwości nauki i uprawiania sportu w szkołach. Przedstawia pionierów kultury fizycznej w przedwojennej Warszawie.

2. ROZWINIĘCIE TEMATU ZAJĘĆ (22 minuty)

Nauczyciel zabiera uczniów do wybranego obiektu. Razem z nimi stara się wyjaśnić, dlaczego obiekt powstał akurat w tym miejscu (np. dogodna lokalizacja, przekazanie gruntów przez magistrat, uwarunkowania dotyczące lokalnej społeczności czy narodowości). Nauczyciel opowiada o historii danego obiektu, klubu, drużyny sportowej. Zwraca uwagę, czy klub i infrastruktura istnieje do dzisiaj i czy tradycje danej dyscypliny są kontynuowane przez inne, współczesne kluby. Nauczyciel podkreśla, że kluby sportowe będące odbiciem stosunków społeczno-politycznych, odzwierciedlały zróżnicowane społeczeństwo Warszawy. Warto zaakcentować, że zawodnicy warszawscy stanowili często trzon polskich reprezentacji na igrzyskach olimpijskich.

 

Po odwiedzeniu wybranej lokalizacji, nauczyciel objaśnia uczniom, że jest to tylko jedno z miejsc, w których warszawiacy mogli uprawiać sport. Na podstawie załączonej mapy i zdjęć pokazuje uczniom, jak wiele tego typu obiektów znajdowało się w dzielnicy czy w całej Warszawie. Zadaje pytanie o kondycję współczesnego warszawskiego sportu i jego infrastruktury. Pyta uczniów, czy znają nazwy współczesnych lokalnych klubów sportowych, czy korzystają ze sportowej infrastruktury Warszawy, czego im brakuje w tej infrastrukturze, etc.

3. REKAPITULACJA (5 minut)

Nauczyciel wyjaśnia, że w trudnych przedwojennych czasach w Warszawie działało blisko 200 klubów o bardzo zróżnicowanej ofercie uprawiania sportu. Przypomina prekursorów warszawskiego sportu, szczególnie Warszawskie Towarzystwo Wioślarskie. Podkreśla znaczenie sportu w życiu kulturalnym warszawiaków oraz poczucie zżycia z klubem bądź stowarzyszeniem poprzez bogatą ofertę pozasportową danej organizacji. Zadaje pytania dotyczące funkcji, jakie pełniły kluby sportowe i naprowadza uczniów na prawidłową odpowiedź (kulturalno-oświatowe, turystyczne i wychowawcze). Wskazuje duże obiekty sportowe, które w chwili obecnej są na pograniczu dewastacji i zniknięcia z mapy warszawskiego sportu (obiekty należące do „Skry” czy kolarski „Orzeł”). Wskazuje na potrzebę ich ochrony i możliwości wykorzystania jako kontynuatora działalności sportowej bądź atrakcji turystycznej.

4. ZADANIE PRACY DOMOWEJ (5 minut)

Nauczyciel przekazuje uczniom pracę domową: opisanie historii jednego lokalnego klubu sportowego (np. piłkarskiego, judo, lub innego działającego w najbliższej okolicy). Krótkie wypracowanie powinno zawierać wskazanie lokalizacji, typu obiektu, ewentualnej historii powstania oraz informacji uzyskanej od lokalnej społeczności (np. starszych sąsiadów)

5. Galeria

Baza wiedzy

Literatura

1. Encyklopedia klubów sportowych Warszawy i jej najbliższych okolic w latach 1918-1939, Robert Gawkowski, Warszawa 2008.
2. Warszawa II Rzeczypospolitej 1918-1939, tom II, Zarys dziejów warszawskiego sportu 1918-1939, kom. red.: Emilia Borecka, Marian Drozdowski – red., Halina Janowska.
3. Ogrody zabaw i gier ruchowych im. W.E. Raua w Warszawie w: „Wychowanie Fizyczne i Sport”, 1960, nr 4 – Andrzej Brymas, Kajetan Hądzelek.
4. Sport w przedwojennej Warszawie, koncepcja i oprac. Aleksandra Janiszewska, Fundacja Ośrodka KARTA, Warszawa 2012.

Przydatne linki

brak

Do pobrania

Konspekt lekcji L08

Zobacz także

L20: Nasz miejscowy rzemieślnik

Jak sprawić aby nasze dzieci poznały rzemiosło oraz przekonać je do poszanowania rzeczy? Proponujemy spotkanie z lokalnym rzemieślnikiem. W czasie wizyty w warsztacie uczniowie będą nie tylko wsłuchiwać się w barwne

L04: Folklor – element naszej tradycji i kultury

Tematem zajęć będzie folklor. Dzięki m.in. prezentacji zdjęć, przedmiotów, utworów muzycznych uczniowie dowiadują się o różnych jego formach, jak architektura, sztuka, muzyka, legendy i tradycje. Będą zachęceni

L05: Symbole Warszawy

Symbole to pojęcia, przedmioty, znaki itp. mające jedno znaczenie dosłowne i większą liczbę znaczeń ukrytych. Co nam przychodzi do głowy, gdy myślimy o symbolu Warszawy? Ale nie tylko